<

Reactie Raad van Toezicht Oostpool op afgerond onderzoek naar ervaren grensoverschrijdend gedrag

Onderzoek Oostpool

19 januari 2021

Naar aanleiding van meldingen over grensoverschrijdend gedrag binnen Toneelgroep Oostpool heeft de Raad van Toezicht het onafhankelijk, verdiepend en vertrouwelijk onderzoek naar ervaren grensoverschrijdend gedrag in ontvangst genomen van de onderzoekscommissie Ten Brink/De Reu. Het betreft een zogenaamd signaal- en cultuuronderzoek dat gericht is op het vertrouwelijk en geanonimiseerd vertellen over eigen ervaringen. Het onderzoek was – anders dan een eerder klachtenonderzoek – niet gericht op waarheidsvinding op basis van harde feiten. Aan de hand van de ervaringen van 53 meldingen constateert de onderzoekscommissie een patroon van grensoverschrijdend gedrag bij de voormalige directie (artistiek en zakelijk) van Oostpool én een cultuur waarbinnen dit gedrag heeft kunnen plaatsvinden. De Raad van Toezicht onderschrijft volledig de conclusies en gaat direct met de aanbevelingen aan de slag. Hierdoor kan er, naast de diverse maatregelen die na de meldingen in het voorjaar van 2020 in gang zijn gezet, verder gebouwd worden aan een veilige, integere en inspirerende werkomgeving.

Kijkend naar de conclusies en aanbevelingen in het onderzoek van onderzoekscommissie Ten Brink/De Reu zijn de Raad van Toezicht en artistiek directeur Marcus Azzini in onderling overleg overeengekomen dat Marcus Azzini vertrekt als artistiek directeur van Toneelgroep Oostpool. Azzini had in juni 2020 zijn werkzaamheden als artistiek directeur en regisseur al neergelegd en zal geen activiteiten voor Oostpool meer ontplooien. Hiermee maakt hij ruimte voor een nieuwe fase en toekomst van het gezelschap.

De afgelopen anderhalve week (6-16 januari 2021) hebben alle melders de hoofdlijnen van het onderzoeksresultaat en de voorlopige reactie van de Raad van Toezicht met de voorgenomen maatregelen ontvangen. Ook konden zij het volledige rapport inzien onder begeleiding van de onderzoekscommissie. Negen melders hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid om het rapport in te zien. Vijf daarvan hebben een (schriftelijke) reactie gegeven op de onderzoeksresultaten en de voorgenomen maatregelen. Drie melders hebben gereageerd zonder het volledige rapport te hebben gezien. Deze reacties heeft de onderzoekscommissie (geanonimiseerd, tenzij desbetreffende melder dit anders wenste) aan de Raad van Toezicht gegeven. Deze reacties van de melders heeft de Raad van Toezicht meegewogen in haar definitieve reactie op de uitkomsten van het onderzoek én worden meegewogen bij te nemen maatregelen.

Raad van Toezicht
Rinske van Heiningen, vice-voorzitter van de Raad van Toezicht: “De ervaren pijn uit het verleden kunnen we als Raad van Toezicht en als organisatie niet meer wegnemen bij degenen die het betreft. Dat betreuren wij ontzettend. Ik heb met eigen ogen gezien wat het effect is geweest van deze ervaringen op de melders. Dankzij hun moed om naar voren te stappen, hebben veel meer mensen hun ervaringen willen delen in dit signaal- en cultuuronderzoek, waaraan iedereen anoniem en vertrouwelijk kon deelnemen. Daarmee hebben wij als Raad van Toezicht een breed inzicht gekregen in hun ervaringen en in de patronen die bij Oostpool waren ontstaan. Die ervaringen zijn – naast ook positieve meldingen – uiterst pijnlijk. Voor ons is glashelder dat iedereen recht heeft op een veilige en respectvolle werkomgeving waar je mag zijn wie je bent. Gedrag dat zo veel pijn en verdriet veroorzaakt, daar kunnen we kort over zijn, hoort niet thuis bij Oostpool en wordt niet getolereerd.”

De Raad van Toezicht heeft lessen getrokken uit dit onderzoek, neemt daarom de aanbevelingen van de onderzoekscommissie integraal over en gaat hiermee direct aan de slag. Een belangrijk punt in de aanbevelingen is de werking van het besturingsmodel. Van Heiningen: “De onderzoekers hebben ook naar de rol van de Raad van Toezicht gekeken. Daaruit blijkt dat het gangbare model van een Raad van Toezicht op afstand in combinatie met de voormalige tweehoofdige directie (2010 – 2019) die zorgde voor een cultuur van angst en confrontaties uit de weg ging, niet goed heeft gewerkt. Dit zorgde voor onvoldoende checks and balances en heeft er mede toe geleid dat deze onveilige situatie heeft kunnen ontstaan. Hierbij zijn veel mensen beschadigd en dat rekenen wij onszelf aan. Het vraagt een heroverweging van de rolinvulling en samenstelling van de Raad van Toezicht en de rolinvulling van de directie, zodat het besturingsmodel daadwerkelijk leidt tot een veilige, integere en inspirerende werkomgeving. Een nieuw te werven voorzitter, de huidige heeft zich na afloop van haar eerste termijn (1 januari 2017 – 31 december 2020) niet herbenoembaar gesteld, willen wij om deze reden de ruimte geven om het besturingsmodel te verbeteren en de samenstelling van de Raad van Toezicht zodanig vorm te geven dat deze aansluit bij de opgave van Oostpool. Op deze manier kan Toneelgroep Oostpool een nieuwe start maken.”

Bij het werven van de nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht zal de directie, de interim artistieke leiding en een vertegenwoordiging van het personeel betrokken worden. Het streven is om aan het einde van dit eerste kwartaal een voorzitter te benoemen, zodat er een goede en spoedige overdracht kan plaatsvinden aan de nieuwe voorzitter.

De komende periode zal Toneelgroep Oostpool veel tijd besteden aan nazorg en in gesprek gaan met de mensen die bij en voor Oostpool werken en gewerkt hebben. Ook binnen de hele sector blijven dat type gesprekken over dit onderwerp van groot belang. Van Heiningen: “Met de huidige directie zullen we er alles aan doen om te leren van deze ingrijpende periode om met alle betrokkenen te werken aan een open, transparante en veilige werkomgeving binnen Oostpool voor alle vaste, flexibele medewerkers en stagiairs. Als melders in gesprek willen gaan met de Raad van Toezicht en/of de huidige directie, dan zullen we de onderzoekscommissie vragen dat te faciliteren. Ook zijn we beschikbaar voor eventuele individuele vragen.”

Artistieke leiding
De zakelijke directeur zal in de komende periode, mede op basis van de adviezen van de onderzoekscommissie, in een zorgvuldig proces komen tot een nieuwe invulling van de artistieke leiding en zal hierbij voortvarend te werk gaan. Hij zal dit doen in afstemming met de Raad van Toezicht, de personeelsvertegenwoordiging en de subsidiënten/Raad voor Cultuur. De interim artistieke leiding van Oostpool die in juni 2020 werd aangesteld, heeft aangegeven haar rol te willen blijven vervullen totdat er een nieuwe, permanente invulling gevonden is.

Toekomstige implementatie aanbevelingen
De komende periode zullen de Raad van Toezicht en de zakelijk directeur de initiatieven en ontwikkelingen die sinds maart 2020 in gang zijn gezet onverminderd voortzetten. Deze worden verder versterkt door het volledig overnemen en uitvoeren van de aanbevelingen, zoals beschreven door de onderzoekscommissie. Bij de implementatie van de aanbevelingen zal de interim artistieke leiding en de personeelsvertegenwoordiging (uiterlijk einde eerste kwartaal 2021 actief) een belangrijke rol spelen. Van Heiningen: “Nogmaals, de Raad van Toezicht onderschrijft alle aanbevelingen volledig. Het gaat er nu om dat de medewerkers, freelancers, stagiairs en anderen daadwerkelijk zélf elke dag gaan voelen én ervaren dat Toneelgroep Oostpool een veilige en inspirerende omgeving is om in te werken, waarin we met elkaar kunnen blijven bouwen aan de prachtige producties waar Oostpool voor staat.”

 

Overig nieuws

Terug